Tiêu chảy cấp do vi rút Rota là bệnh cấp tính do vi rút gây nên; Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ với các triệu chứng nôn ói, tiêu chảy, đau bụng, mất nước dễ dẫn đến trụy mạch và tử vong nếu không điều trị kịp thời.
Bệnh tiêu chảy rotavirus xảy ra nhiều nhất ở trẻ em dưới 5 tuổi, thường phân bố ở các nước có khí hậu ôn đới và bệnh xảy ra theo mùa, nhất là vào mùa đông. Còn ở những nước nhiệt đới, bệnh xảy ra quanh năm.
Nguyên nhân gây tiêu chảy cấp do Rotavirus là loại virus mang tên Rotavirus. Đây là virus có khả năng tồn tại bền vững trong môi trường, có thể sống hàng giờ ở trên bàn tay và trên các bề mặt rắn. Đặc biệt, rotavirus có thể sống ổn định và gây ra bệnh khi sống trong phân 1 tuần.
Tại Việt Nam, tiêu chảy do virus Rota là một trong 10 bệnh lý gây tử vong hàng đầu cho trẻ em. Do đó, cha mẹ nên chủ động cho trẻ uống vắc xin rota sớm từ 6 tuần tuổi để hiệu quả phòng bệnh được tối ưu nhất.
Vắc xin Rotavin-M1 là vắc xin sống giảm độc lực có tác dụng phòng nguy cơ nhiễm virus Rota – nguyên nhân gây tình trạng tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ. Vắc xin có dung dịch màu hồng, được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại, đạt các tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về vắc xin uống. Được nghiên cứu và sản xuất bởi Polyvac – Việt Nam.
Phác đồ, lịch uống
Vắc xin Rotavin-M1 có lịch uống 2 liều liên tiếp cách nhau tối thiểu 4 tuần:
- Liều đầu tiên có thể uống sớm lúc 6 tuần tuổi.
- Cần hoàn thành phác đồ muộn nhất đến trước 6 tháng
Điều kiện trước uống
Một số lưu ý khi trẻ uống vắc xin Rotavin-M1 như sau:
- Khi trẻ trên 5 tháng tuổi, có thể dùng 1 liều duy nhất Rotavin-M1.
- Không dùng vắc xin cho trẻ có tiền sử lồng ruột, dị tật bẩm sinh đường tiêu hoá, trẻ bị suy giảm miễn dịch kết hợp nghiêm trọng.
- Nên hoàn tất phác đồ với cùng một loại vắc xin.
- Trong trường hợp bất khả kháng, có thể chuyển đổi giữa vắc xin Rotavin-M1, Rotarix và Rotateq trong liệu trình uống vắc xin với điều kiện: tổng số liều uống vắc xin là 3 liều (Trường hợp này KH cần làm một số thủ tục trước khi chỉ định uống)
- Không có chống chỉ định về phối hợp vắc xin giữa Rotavin-M1, Rotarix, Rotateq và các vắc xin khác.
- Vắc xin Rota tiêu chảy cách vắc xin Bại liệt OPV là 2 tuần.
Phản ứng sau tiêm chủng
Vắc xin Rotavin-M1 là vắc xin có độ an toàn cao. Sau khi uống vắc xin, trẻ hay gặp những phản ứng nhẹ, không kéo dài và không cần điều trị đặc biệt. Đó là sự đáp ứng miễn dịch của cơ thể. Cụ thể như sau:
- Toàn thân: rối loạn tiêu hóa và thường tự khỏi sau vài ngày.
- Nếu đi ngoài phân nước nhiều lần, nôn nhiều, có dấu hiệu mất nước nên khám lại ngay tại cơ sở y tế.
Chống chỉ định
- Không dùng Rotavin-M1 cho trẻ quá mẫn sau khi uống liều vắc xin đầu tiên, hoặc quá mẫn với bất cứ thành phần nào của thuốc.
- Không sử dụng vắc xin Rotavin-M1 nếu trẻ có bệnh lý nặng, cấp tính, sốt cao, trẻ đang bị tiêu chảy hoặc nôn.
- Không sử dụng Rotavin-M1 cho trẻ bị dị tật bẩm sinh đường tiêu hóa, bị lồng ruột hay đang bị suy giảm miễn dịch nặng.
- Vắc xin không dự kiến sử dụng ở người lớn. Không có chỉ định sử dụng vắc xin ở phụ nữ có thai và cho con bú.
- Việc cho con bú không làm giảm hiệu quả của vắc xin, nên vẫn có thể cho con bú sau khi trẻ đã sử dụng vắc xin.
Thận trọng khi sử dụng
- Cần thận trọng đối với những trường hợp có tiền sử dị ứng, co giật.
- Không nên cho uống vắc xin trong trường hợp đang sốt hay đang trong quá trình điều trị có ảnh hưởng đến hệ miễn dịch (như dùng thuốc, truyền máu hay các chế phẩm từ máu…). Chỉ cho trẻ uống vắc xin sau khi đã hết sốt ít nhất 3 ngày và sau khi kết thúc điều trị tối thiểu 4 tuần.
- Nếu trẻ trớ ra phần lớn lượng vắc xin ngay sau khi uống thì nên cho trẻ uống ngay liều vắc xin thay thế. Chú ý không nên cho trẻ bú mẹ trước và sau khi cho uống vắc xin 30 phút.
Tác dụng không mong muốn
- Các triệu chứng thường gặp: Nôn, sốt, tiêu chảy, đau bụng, ho, quấy khóc… nhưng rất ít.
Tương tác thuốc
- Vắc xin Rotavin-M1 có thể uống cùng lúc với các vắc xin khác như: vắc xin bại liệt (IPV, OPV), vắc xin phối hợp 6 trong 1, 5 trong 1, vắc xin viêm gan B, vắc xin phòng các bệnh do Hib,…
Bảo quản
- Vắc xin được bảo quản ở nhiệt độ từ 2 độ C đến 8 độ C.
